Demirhindi Nedir?
Son yıllarda adını daha sık duymaya başladığımız demirhindi, özellikle meşhur Worcestershire sosunun da önemli bir bileşeni olarak öne çıkıyor. Demirhindi ağacı, Afrika’nın tropikal bölgelerine, özellikle Sudan’a özgü bir bitki türü olduğundan, ülkemizde yaygın olarak kullanılmamaktadır. Biz de sizler için demirhindi nedir, demirhindi nasıl tüketilir gibi soruların cevaplarını araştırdık.
Osmanlı döneminde, özellikle Ramazan sofralarının vazgeçilmezi olan şerbetlerin yapımında kullanılan demirhindi, Türkçe’de bu isimle anılmakta. Arapça’da ise “temr-i Hindi” yani “Hint hurması” ifadesinin zamanla değişime uğrayarak günümüze gelmiş halidir. Son zamanlarda yeniden keşfedilmiş olsa da aslında demirhindi, Osmanlı mutfağında en sık kullanılan baharatlardan biriydi. Marco Polo’dan Evliya Çelebi’ye kadar birçok gezginin eserlerinde adı sık sık geçen demirhindi, Orta Çağ’dan itibaren hem lezzeti hem de şifalı özellikleriyle dikkat çekmiştir.
- Asıl doğal habitatı Afrika kıtası olan ve Sudan, Kamerun, Nijerya, Kenya, Zambiya, Somali ve Tanzanya gibi ülkelerde kendiliğinden yetişen demirhindi ağacı, buradan Arap ülkelerine ve Asya’ya, 16. yüzyıldan itibaren ise İspanyol ve Portekizli sömürgecilerin etkisiyle Meksika’ya ve Orta Amerika’ya yayılmıştır.
- Günümüzde en büyük demirhindi üreticisi Hindistan’dır. Tüketim açısından da Hindistan ve çevre ülkeleri ile Güneydoğu Asya ve Meksika, ön sıralarda yer almaktadır.
Demirhindi Mutfakta Nasıl Kullanılır?
Demirhindi ağacı, baklagiller familyasının bir üyesidir ve fasulyeye benzer bir kabuk içinde tanecikli meyveler üretir. Bu meyveler, kabuklarından ve çekirdeklerinden ayıklandıktan sonra püre haline getirilerek mutfakta kullanılmaktadır. Ayrıca, Hindistan mutfağında ağacın taze yaprakları da yemeklere eklenmektedir.
Demirhindi püresi, oldukça ekşi bir tada sahiptir ve bu nedenle genellikle şeker gibi tatlı malzemelerle harmanlanarak kullanılması önerilmektedir. Demirhindinin ekşiliği narenciyeyi andırırken, aynı zamanda hafif karamelimsi ve isli bir aroma da taşır. Tatlılardan et yemeklerine, turşulardan şerbetlere kadar birçok farklı tarifte kullanılabilen demirhindi püresi veya meyvesi, Türkiye’deki aktarlarda ve büyük marketlerde bulunabilmektedir.
